Wierrijden
Nadat het maaien gestaakt moest worden vanwege het hoge water, of wanneer het schip gewoon vol was, ging het zo snel mogelijk terug naar de haven om de lading te lossen. Je kon niet te lang wachten omdat het wier ging broeien aan boord. Wanneer het tij hoog genoeg was meerde men het liefst aan de dijk aan en werd het wier op de dijk gelost. Het wier werd vervolgens ook gedroogd op de dijk. Hiervoor moest de schipper een stuk van de dijk tijdelijk pachten van rijkswaterstaat. Meestal was dit een stuk van zo'n 200 meter, een perk genaamd. Wanneer het schip in de haven aanlegde moest het wier in de haven op wagens worden gestoken die dan naar een stuk land reden waar het wier werd uitgereden om te drogen. Voor het drogen van het wier op een stuk land moest de schipper ook weer pacht betalen aan de landeigenaar. Als het wier vaal verkleurd was volgde de volgende stap in het arbeidsintensieve verwerkingsproces.
"Versen"
Wanneer het wier droog en vaal was begon het zogenaamde versen. Dit was het uitspoelen van het zout dat in het wier zat. Het zout moest eruit omdat het gedroogde wier anders heel snel weer vocht zou opnemen. Het uitspoelen gebeurde in sloten, meestal in de kogen. Dit zijn de lager gelegen delen van Wieringen die voor het merendeel aan de zuidkant gelegen zijn.
Het versen was een karwei dat vrij nauwkeurig mikte. Deed je het te kort dan bleef er zout achter, deed je het te lang dan werd het wier verzadigd met "muurk", de ijzeroerverbinding in de sloten die er voor zorgde dat het wier zwart verkleurde. In beide gevallen ging de kwaliteit van het wier achteruit. Als het wier voldoende ontzilt was volgde er weer een proces van drogen, keren en nog eens drogen. Als het wier droog genoeg was ging het op hopen om uit te broeien. Nu pas was het wier klaar om gewogen en in balen geperst te worden.
Wierpersen
Nu volgde de enigszins industriële activiteit: het in balen persen van het wier. Dit gebeurde in de wierpakhuizen (ook wel wierschuren genoemd) waar de wierpers stond opgesteld: een soort van extreem lompe kaaspers waarbij het wier in een soort van kist werd gestopt waarna vervolgens met een lier het wierpakket in elkaar werd geperst tot een pak van 100 pond. Deze werden voorzien van het officiële zegel van het gemeentelijk wierbedrijf met opschrift "gedeponeeerd WR handelsmerk" waarna het pak klaar was voor verzending of opslag in het pakhuis.
| |
| Foto's |
Het wier wordt uitgeladen. Haven van Den Oever, 1925.
Het uitwassen ("versen") van het wier in de sloten van de Oeverse koog, 1928.
Wierschuur te De Haukes.
|
|
De wiereconomie
